Kuir Kıbrıs Derneği – Renklerin Çeşitliliği Projesi
Aylık Medya Takip Raporu
Aralık 2019
Zaman Aralığı: 01.12.2019 – 31.12.2019
Aralık Ayı’nda 45 haber LGBTİ+ konularını içermekteydi. Çevrimiçi ve Basılı taranan gazetelerdeki bu haberlerin:
- 16 tanesi olumlu,
- 27 tanesi basın bildirisi,
- 2 tanesi de olumsuz haber olarak sınıflandırılmıştır.
Çevrimiçi taranan gazetelerden:
- Gazedda Kıbrıs (GK) tarafından, 3 Olumlu ve 6 Basın Bildirisi haber yayınlanırken, bu gazetede olumsuz habere rastlanmamıştır.
- Kıbrıs Postası’nda (KP) ise 4 Olumlu, 9 Basın Bildirisi yayınlanırken, bu gazetede olumsuz habere rastlanmamıştır.
- Gündem Kıbrıs (GN) tarafından, 2 Olumlu ve 6 Basın Bildirisi haber yayınlanırken, bu gazetede olumsuz habere rastlanmamıştır.
Basılı taranan gazetelerden:
- Yenidüzen (YD) tarafından, 2 Olumlu, 1 Olumsuz ve 4 Basın Bildirisi yayınlanmıştır.
- Kıbrıs Gazetesi’nde (KG) ise, 5 Olumlu, 1 Olumsuz ve 2 Basın Bildirisi yayınlanmıştır.
İlk Hafta (01-08.12.2019):
Aralık Ayı’nın ilk haftasında, Kuir Kıbrıs Derneği tarafından hazırlanan 1 Aralık AİDS Günü sebebiyle yayınlanan HİV ile ilgili basın bildirisi, Gazedda Kıbrıs, Kıbrıs Postası, Yenidüzen ve Kıbrıs Gazetesi’nde yer aldı. Ayrıca, Avrupa Birliği tarafından finanse edilen ve Kuir Kıbrıs tarafından yürütülen Renklerin Çeşitliliği Projesi kapsamında Doğu Akdeniz Üniversitesi iş birliğinde düzenlenmiş olan Akademide Çeşitlilik Konferansı’nın basın bildirisi de Gazedda Kıbrıs, Kıbrıs Postası ve Yenidüzen de yayınlandı. Bunların dışında haftanın dikkat çeken konusu ise Halkın Sesi Gazetesi’nde “Aplıç Kapısı’nda görevli memurun cinsiyeti ne?” başlıklı haber oldu. Kuir Kıbrıs Derneği konu hakkında Medya Etik Kurulu’na şikayette bulunmuş aynı zamanda da konu hakkında basın bildirisi yayımlamıştır. Kuir Kıbrıs tarafından hazırlanan basın bildirisi aynı hafta Gazedda Kıbrıs ve Kıbrıs Postası’nda yer aldı.
1) 3 Aralık’ta Gazedda Kıbrıs tarafından yayınlanan “Halkın Sesi’nden cinsiyetçi ve ayrımcı haber” başlıklı haber konuyla ilgili bireylerin veya uzmanların görüşlerine yer veren haber niteliği taşımasından dolayı olumlu haberler arasında yer aldı.
Haberin detaylarına bakıldığında Av. Aslı Murat’ın, Halkın Sesi Gazetesi’ndeki haberine yönelik eleştiri yazısı bulunmakta. Aslı Murat yazısında, haberin birçok hak ihlali barındırdığına dikkat çekti ve suç kapsamında olduğunu belirtti.
“Yayın hem nefret söylemi üretmekte hem de suç kapsamında olan bir fiili icra etmektedir.”
“Diğer boyutu ise 2014 yılında Meclis’ten geçirilen “Özel Hayatın ve Hayatın Gizli Alanının Korunması Yasası’na göre de alenen suçtur.”
İkinci Hafta (09-15.12.2019):
9 ve 15 Aralık Haftası’nda, geçtiğimiz hafta gündemde olan Halkın Sesi Gazetesi Haberi bir kez daha gündemdeydi. Bu kez, Kuir Kıbrıs Derneği tarafından yapılan şikayet üzerine Medya Etik Kurulu bir açıklama gerçekleştirmiş ve gazeteyi kınamıştır. Bu kınama yazısı da Gazedda Kıbrıs’ta, Kıbrıs Postası’nda, Kıbrıs Gazetesi ve Yenidüzen’de yer aldı. Bunların yanı sıra, tüm taranan gazetelerde İnsan Hakları’na dair hazırlanmış basın bildirileri yer aldı. Son olarak bu haftanın dikkat çeken haberleri, Kıbrıs Postası’ndaki “Biseksüel olduğu için İngiliz ordusundan ihraç edilen gaziye madalyası geri verilecek” ve Kıbrıs Gazetesi’ndeki “Boris Johnson eski yazılarıyla gündemde” oldu.
1) 10 Aralık’ta Kıbrıs Postası tarafından yayınlanan “Biseksüel olduğu için İngiliz ordusundan ihraç edilen gaziye madalyası geri verilecek” başlıklı haber konuyla ilgili bireylerin veya uzmanların görüşlerine yer veren haber niteli taşımasından dolayı olumlu haberler arasında yer aldı.
Haberin geneline baktığımızda, biseksüel bir gazinin cinsel yönelimini açıklamasından sonra yaşadıklarına yer verilmiş. Gazi cinsel yönelimini açıklaması sonrası İngiliz Kraliyet Donanması’ndan ihraç edildi. İhraç edilmesinden sonra ise gaziye madalyasının geri verileceği açıklandı. Ayrıca haberde, gazinin görüşlerine de yer verilmiş ve kendisi de LGBT’lerin çalıştıkları iş yerlerinde yaptıkları işlerden dolayı değil cinsel kimlikleriyle gündeme gelmeleri konusunda eleştirilerini dillendirmiştir.
“Madalyayı Ousalice’e bizzat kendisinin teslim edeceğini belirten sözcü, “Orduda eşcinsellere yönelik politikamızı yanlış, ayrımcı ve ilgili kişilere haksızlık olarak kabul ediyoruz” dedi.”
“Ousalice, “Pek çok LGBT birey harika kariyerlerinden zorla alıkonuldu ve bunun sonuçları yıkıcıydı. Bu sorunu çözmem 27 yılımı aldı ve buraya gelmek için Savunma Bakanlığı’nı mahkemeye vermek zorunda kaldım” diye konuştu.”
2) 10 Aralık’ta Kıbrıs Gazetesi tarafından yayınlanan “Boris Johnson eski yazılarıyla gündemde” başlıklı haber insan haklarına duyarlı ve saygılı haber niteliği taşımasından dolayı olumlu haberler arasında yer aldı.
Haberin genelinde İngiltere Başbakanı Boris Johnson’un geçmişte kaleme aldığı makalelerin seçimler yaklaşırken ortaya çıkması ile ilgili. Haberin detaylarında ise Johnshon’un yazılarından bir tanesinin konusunun da eşcinsellerin kolluk kuvvetlerine alınmaması üzerine olan yazısı oldu. Haberin içeriği her ne kadar olumsuz bir durumdan bahsetse de haberin diline baktığımız zaman, bu olumsuz durum homofobik olarak değerlendirilmiş ve yazı insan haklarına duyarlı bir şekilde yazılmıştır.
“Homofobik, islamafobik ve cinsiyetçi”
Üçüncü Hafta (16-22.12.2019):
16 ve 22 Aralık Haftası’nda tarama yapılan tüm gazetelerde Lefkoşa Türk Belediyesi’nin düzenlemiş olduğu İnsan Hakları Çalıştayı yer aldı. Çalıştayda Kuir Kıbrıs Derneği’ni temsilen Doğukan Gümüşatam LGBTİ+’ların insan haklarına değindi. Aynı hafta birçok gazetede çeşitli olumlu haberler yayınlanırken, dikkat çeken haberler Gazedda Kıbrıs’ın yayınlamış olduğu “LGBTİ+ milletvekili sayısında Britanya rekor kırdı” başlıklı haber ve Kıbrıs Postası’ndaki “Almanya’da ‘Eşcinsellik terapileri’ yasaklanıyor: ‘Hastalık değil, tedavi edilemez’” başlıklı haber oldu.
1) 17 Aralık’ta Gazedda Kıbrıs tarafından yayınlanan “LGBTİ+ milletvekili sayısında Britanya rekor kırdı” başlıklı haber insan haklarına duyarlı ve saygılı haber, aynı zamanda konuyla ilgili bireylerin görüşlerine yer veren haber niteliği taşımasından dolayı olumlu haberler arasında yer aldı.
Haberin geneline baktığımız zaman, geçtiğimiz hafta İngiltere’de düzenlenen genel seçimlerin LGBTİ+ perspektifinden değerlendirmesine yer verildi. Habere göre mecliste şu anda 50’den fazla LGBTİ+ olduğunu beyan eden kişi mevcut. Ayrıca haberde hangi partiden kaç kişinin olduğuna ve onlardan birkaçının da görüşlerine yer verildi.
“Seçimlerde Muhafazakar Parti’den Imrad Ahmad Khan’ın meclise girmesi ise Müslüman gay toplulukları tarafından büyük sevinç ile karşılandı. Böylece dünyada ilk defa açık gey Müslüman milletvekili seçilmiş oldu.”
“Elliot Colburn: Korkup, saklanmayacağız”
2) 19 Aralık’ta Kıbrıs Postası tarafından yayınlanan “Almanya’da ‘Eşcinsellik terapileri’ yasaklanıyor: ‘Hastalık değil, tedavi edilemez’” başlıklı Konuyla ilgili bireylerin veya uzmanların görüşlerine yer veren haber niteliği taşımasından dolayı olumlu haberler arasında yer aldı.
Haber, Almanya’da hükümetin ‘onarım terapileri’ hakkında aldığı karardan bahsetmektedir. Haberin detaylarında ise, alınan bu karar doğrultusunda, ‘dönüşüm terapilerinin’ uygulanması yasaklanacak ve yasağa uymayanlara para ve bir yıla kadar hapis cezası verileceği bahsedilmektedir. Ayrıca haberin içeriğinde uzmanların görüşlerine de yer verilmiştir.
“Sağlık Bakanı Jens Spahn, “Eşcinsellik hastalık değildir. O yüzden ‘terapi’ kelimesinin kullanılması başlı başına yanıltıcıdır” dedi.
Dördüncü Hafta ve son iki gün (23-31.12.2019):
23 ve 31 Aralık Haftası’nın, dikkat çeken haberi Girne Amerikan Üniversitesi’nin (GAÜ) düzenlediği etkinlik sonrası “GAÜ’de “Önyargı ve Ayrımcılık” konulu sempozyum gerçekleştirildi” başlıklı basın bildirisi oldu.
1) 26 Aralık 2019’da Kıbrıs Postası’nda “GAÜ’de “Önyargı ve Ayrımcılık” konulu sempozyum gerçekleştirildi” başlıklı haber, basın bildirileri arasında yer aldı.
Haberin geneline bakıldığı zaman Girne Amerikan Üniversitesi (GAÜ) Psikoloji Kulübü’nün, (Türk Psikoloji Öğrencileri Çalışma Grubu) TPÖÇG Kıbrıs Yerel Yapılanması Akademik Etkinlik Birimi ve Kıbrıs Türk Psikologlar Derneği İş birliği ile ortak hazırladığı “Önyargı ve Ayrımcılık” Sempozyumu’nun gerçekleşmesi üzerine yazılmış bir basın bildirisi. Haberde dikkati çeken nokta, sempozyuma katılan sosyal psikolog Ziba Sertbay’ın konuşmasının özetlenişi oldu. Basın bildirisine göre Sertbay, eşcinselliği hormonlara, psikolojik etmenlere ve çevre baskısına bağlamıştır. Bildiğimiz kadarıyla Sertbay bu tarz açıklamalarda bulunmaz aksine eşcinselliğin sebebinin bu kadar sorgulanmasını sorgular noktada durmaktadır. Yine de belirtilmelidir ki, bu tarz bir sebeplendirmenin hiçbir bilimsel alt yapısı yoktur ve son yapılan çalışmalarda cinsel yönelimin hormonlarla, çevresel faktörlerle bir bağlantısı bulunmadığı kanıtlanmıştır.